Araştırma kuruluşu Climate Central tarafından yapılan analizde, 1 Kasım 2022 ile 31 Ekim 2023 tarihleri arasında 175 ülke, 154 eyalet/bölge ve 920 büyük şehrin günlük sıcaklık değerleri incelendi. İklim Değişikliği kapsamında sıcaklıklar analiz edildi. Endeks (CSI), Climate Central’ın günlük yerel sıcaklık ilişkilendirme sistemi.
Fosil yakıt kullanımından kaynaklanan iklim değişikliğinin günlük sıcaklık değerlerini nasıl değiştirdiğini ölçen CSI’nin merkezi sıfır olarak alınmıştır. Bir bölgedeki sıcaklık değeri için CSI düzeyinin sıfır olması, insan faaliyetlerinden kaynaklanan iklim değişikliğinin sıcaklık üzerinde tespit edilebilir bir etkisinin olmadığını göstermektedir.
Pozitif CSI seviyeleri 1 ila 5, iklim değişikliğinin sıcaklıklar üzerinde tespit edilebilir bir etkisinin olduğu anlamına gelir. CSI, seviye 1’de iklim değişikliğinin tespit edilebilir olduğunu ve sıcaklığın 1,5 kat daha muhtemel olduğunu gösteriyor. CSI 2 ve üzeri seviyelerde çarpan etkisinden dolayı sıcaklık ihtimalinin arttığı anlamına gelir.
Bu dönemde dünya nüfusunun yüzde 99’unu oluşturan 7,8 milyar insan, 170 ülkede 30 yıllık normları aşan sıcaklıklar nedeniyle ortalamaların üzerinde sıcaklıklara maruz kaldı.
Dünya, küresel sıcaklıkların sanayi öncesi seviyelerin 1,32 derece üzerine çıkmasıyla tarihteki en sıcak 12 aylık dönemini yaşadı. Yalnızca İzlanda ve Lesotho’da normalden düşük sıcaklıklar kaydedildi.
Fosil yakıt kullanımı ve diğer insan faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan iklim değişikliğinin etkisiyle bu dönemin yaklaşık 125 bin yılın en sıcak 12 aylık dönemi olabileceği de belirlendi.
Ortalama sıcaklık artışının en yüksek olduğu bölgeler arasında 1,8 derece ile Tacikistan’ın başkenti Duşanbe, 1,6 derece ile Japonya’nın Tokyo, 1,5 derece ile İran’ın Meşhed, Teksas’ın Houston, İspanya’nın Barselona, İsviçre’nin Bern olduğu görüldü. ve Viyana, Avusturya.
ABD’nin New York eyaletinde ortalama sıcaklık artışı 1,4 derece olurken, Çin’in birçok şehrinde sıcaklık artışları 1 ile 1,5 derece arasında ölçüldü.
Türkiye’de nüfusun tamamı sıcak hava dalgasına maruz kaldı
Türkiye’de ortalama sıcaklık artışı Kasım 2022-Nisan 2023 döneminde 1,6 derece, Mayıs-Ekim 2023 döneminde ise 1,1 derece oldu.
Analizde, sıcaklık değerlerinin ölçüldüğü büyük şehirler arasında yer alan İstanbul’da 12 aylık dönemde ortalama sıcaklık artışı 1,2 dereceye ulaşırken, Ankara’da 0,9 dereceye ulaştı.
Yine bu dönemde Türkiye’deki nüfusun tamamı, iklim değişikliğinin neden olduğu sıcak hava dalgalarının etkilerini normalden üç kat daha fazla hissetti.
5,7 milyar insan en az 30 gün boyunca yüksek sıcaklık hissetti
Bu dönemde 5,7 milyar insan, iklim değişikliğinin etkisiyle en az üç kat daha fazla artan, 30 günden fazla süren ortalamanın üzerinde sıcaklık dönemleri yaşadı ve CSI 3 seviyesinde sıcaklıklara maruz kaldı.
Japonya, Endonezya, Filipinler, Vietnam, Bangladeş, İran, Mısır, Etiyopya, Nijerya, İtalya, Fransa, İspanya, Birleşik Krallık, Brezilya, Meksika, Karayipler ve Orta Amerika ülkelerinde yaşayan nüfusun neredeyse tamamı uzun vadeli bir etki hissetti. sıcaklıklar.
Jamaika, 4,5 ile ölçülen CSI endeksinin en yüksek olduğu ülke oldu. Bu da iklim değişikliği nedeniyle ülkede sıcaklığın en az 4 kat arttığı anlamına geliyor.
Hindistan nüfusunun yüzde 86’sı, Çin’de 513 milyon ve ABD’de 88 milyon kişi olmak üzere 1,2 milyar insan, iklim değişikliği nedeniyle en az 30 gün boyunca CSI 3 düzeyinde sıcaklıklarla karşılaştı.
Bu dönemde 7,3 milyar insan en az 10 gün boyunca çok yüksek sıcaklıklara maruz kalırken, dünyadaki her 4 kişiden biri en az 5 gün aşırı sıcak hava dalgasına maruz kaldı.
ABD’nin Teksas eyaletinde yer alan Houston şehri, 22 gün üst üste sıcak hava dalgasının en uzun sürdüğü şehir oldu. Aşırı sıcak hava dalgası New Orleans ve Endonezya’nın Jakarta ve Tangerang şehirlerinde 17 gün, ABD’nin Austin ve San Antonio şehirlerinde sırasıyla 16 ve 15 gün sürdü.
Bu şehirlerde iklim değişikliğinin sıcaklıkların en az 5 kat daha fazla artmasına neden olduğu ölçüldü.
“İklim değişikliğinden kimse güvende değil”
“Bu 12 aylık rekor, karbon kirliliğinin körüklediği küresel iklimden tam olarak beklediğimiz şey. Rekorlar önümüzdeki yıl da kırılmaya devam edecek, özellikle de büyüyen El Nino’nun milyarlarca insanı olağanüstü koşullar altında bırakarak etkisini göstermeye başlamasıyla.” İklim Merkezi Bilimsel Direktörü Yardımcısı Andrew Pershing, analize ilişkin değerlendirmesinde şunları söyledi: sıcaklığa maruz bıraktığınız sürece.” O uyardı.
İklimin etkilerinin en çok Ekvator’a yakın gelişmekte olan ülkelerde hissedildiğini belirten Pershing, “İklim kaynaklı çok yüksek sıcaklıkların ABD, Hindistan, Japonya ve Avrupa’da görülmesi kimsenin bunu yapmadığının göstergesi. İklim değişikliğine olan inanç.” dedi.
Imperial College Londra Grantham Enstitüsü Kıdemli Öğretim Görevlisi Friederike Otto, fosil yakıtlar kullanılmaya devam edildiği sürece sıcaklık artışının devam edeceğine dikkat çekerek, “Küresel sıcaklık artışını 1,5 derece bitirmek istiyorsak bunu yapabiliriz ama bunun için biz de varız” dedi. Fosil yakıtların kullanımının durdurulması gerekiyor. Şu anda yeterli teknoloji ve politika var.” “Bunların uygulanması gerekiyor ve bu politikalar şu anda uygulanmıyor. 20 yıl daha beklersek sıcaklıklar daha da artacak ve 1,5 dereceyi aşacağız. Dolayısıyla yapılması gerekenlere bir an önce başlanması gerekiyor.” değerlendirmesini yaptı.
